بررسی لرزه‌‌زمین ساخت کپه‌داغ مرکزی برپایه پارامترهای لرزه‌خیزی و بعد فرکتال، با نگرش ویژه به زون گسلی بخاردن-قوچان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، شبکه لرزه‌نگاری مشهد، موسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، hasanzadeh@ut.ac.ir

2 ، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد

3 3دانشیار، گروه فیزیک زمین، موسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران،

چکیده

چکیده
در این پژوهش، با استفاده از زلزله‌های ثبت شده گستره کپه‌داغ مرکزی، برگرفته از مرکز لرزه‌نگاری کشوری   http://irsc.ut.ac.ir))، و با محاسبه مقادیر پارامترهای لرزه‌خیزی a-value و b-value و بعد فرکتال، زمین‌ساخت این گستره را بررسی نموده‌ایم. زون کپه‌داغ، شمالی‌ترین زون تغییر شکل ناشی از همگرایی صفحه‌ی عربستان و اوراسیا است که پهنه‌ی زمین‌ساختی فعالی را با روند شمال‌باختر- جنوب‌خاور، در مرز بین پلاتفرم توران و خرد‌‌قاره ایران‌مرکزى، تشکیل می‌دهد.
نقشه تغییراتb-value  گستره‌ی مورد مطالعه، مقادیر بین حدود 6/0 تا 1/1 را نشان می‌دهد که معمولا در نواحی فعال زمین ساختی دیده می‌شود. نقشه a-value و b-value، تغییرات مکانی فراوانی و بزرگی زلزله‌ها و سطح لرزه‌خیزی ناحیه را نشان می‌دهند. بعد فرکتالی این گستره، 75/1 است که بیانگر تنش پیچیده و چندگانه روی این گستره است. بررسی نقشه مقدار b و نقشه بعد فرکتال رومرکز زمین‌لرزه‌ها، تغییرات آشکاری را در طول سیستم گسلی بخاردن- قوچان نشان می‌دهد، به‌گونه‌ای که می‌توان این سیستم را به سه بخش مجزا تقسیم نمود. بخش A و C زون بخاردن- قوچان را، می‌توان بخش‌هایی دانست که در آنها تنشگاه‌ها در حال شکل‌گیری‌اند و بخش B در طول این زون را، می‌توان بخش حد‌واسط این سیستم گسلی دانست.
     نتایج این تحقیق، نشان می‌دهد استفاده از پارامترهای لرزه‌خیزی a-value و b-value و بعد فرکتال و تهیه نقشه توزیع محلی تنش بر اساس این پارامترها، اطلاعات ارزشمندی درباره سازوکار گسل‌ها و تغییرات سیستم‌های گسلی در طول زمان، ارایه می‌نماید.

کلیدواژه‌ها


مقدمه