تغییر رژیم تنش از میوسن تا پلیوکواترنری و ارتباط آن با ساختارها و جایگیری دایک ها در منطقه سلفچگان،کمربند ارومیه -دختر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد تکتونیک دانشگاه شهید بهشتی

2 استاد دانشگاه شهید بهشتی

3 استادیار دانشگاه شهید بهشتی

4 دکتری تکتونیک از دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

مطالعه پالئواسترس با استفاده از داده لغزش گسلها و تراژکتوری دایکها در منطقه سلفچگان در باختر استان قم موجب افزایش آگاهی از تغییرات رژیم زمینساختی انتهای سنوزوییک در این بخش ازکمربند ارومیه–دختر شده است. مطالعات صورت گرفته روی استفاده از روش (MIM) مورد تحلیل قرار گرفت. نتیجه تحلیل تنش با روندهای تنش تراژکتوری دایکها مطابقت داشته و وجود دو رژیم تنشی در طی میوسن–پلیوسن را تایید می کند. تاقدیس برش خورده وگسلیده خراب-سرهرود ساختار یک چین نامتقارن با تغییر موقعیت سطح محوری در بخشهای مختلف را دارد که الگوی Z شکل را ایجاد کرده و در نهایت توسط گسلهای چپ بر باروند شمال خاوری-جنوب باختری بریده شده است. با توجه به الگوی ترافشارش راستگرد درکمربند ماگمایی ارومیه- دخترکه ازمیوسن تاکنون فعالن بوده است، گستره مورد مطالعه تحت تأثیر پهنه گسلی ایندس درشمال و خاور با عملکرد راستالغز راستبر با مؤلفه فشارشی وگسل خورهه در جنوب با سازوکار فشارشی قراردارد. با توجه به چین خوردگی واحدهای الیگومیوسن تاقدیس خراب-سرهرود، سن تشکیل این تاقدیس احتمالاً اواخر میوسن و پلیوسن بوده سپس با تغییر راستای اصلی تنش و فعالیت ترا فشارشی سبب تغییرموقعیت و حالت Z شکل در تاقدیس گردیده است. عملکردگسلهای چب بر آخرین مرحله دگرشکلی تاقدیس درکواترنری است.دایکهای گستره و تراژکتوری رسم شده براساس موقعیت آنها، دو سری روند را نشان می‌دهد که یکی دارای روند تقریباً شمالی- جنوبی و دیگری روند شمال خاوری- جنوب باختری است. با استفاده از برداشت خط خشها از 150 سطوح گسلی، تنش دیرین با

کلیدواژه‌ها


امامی، م.، 1379. شرح نقشه زمین­شناسی چهارگوش قم، سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
امینی، ب.، حاجیان، ج.، امینی جهرق، م.، 1378. نقشه زمین­شناسی تفرش (1:100000)، سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
جمالی، ف.، حسامی آذر، خ.، قرشی، م.، 1387. گسلهای جنبا و قطعه بندی پهنه گسلی قم-زفره در گستره میان زفره تا شمال کاشان، فصلنامه علوم زمین.
علائی مهابادی، س.، 1379. نقشه زمین شناسی 000 100 : 1 سلفچگان. سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
منصف، ر.، 1390. ژئوشیمی، پتروژنز و جایگاه تکتونو ماگمایی سنگ­های آتش­فشانی و نیمه آتش فشانی نئوژن غرب سلفچگان تا شمال دلیجان (ایران مرکزی)، رساله دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.
 
Alavi, M., 1980.Tectonostratigraphic evolution of the Zagrosides of Iran. Geology 8, 144-149.
Alavi, M., 1994. Tectonics of the Zagros orogenic belt of Iran: new data and interpretations. Tectonophysics 229, 211-238.
Allen, M.B., Kheirkhah, M., Emami, M.H., Jones, SJ., 2011. Right-lateral shear across Iran and kinematic change in theArabia–Eurasia collision zone. Geophysical Journal International 184, 555–574.
Amidi, S.M., 1984. Geological map of the Saveh Quadrangle, scale 1: 250,000, Geol. Surv. Iran, Tehran.
Angelier, J., 1989. From orientation to magnitudes in paleostress determinations using fault slip data. Journal of structural geology 11(1-2), 37-50.
Berberian, F., Muir, I.D., Pankhurst, R.J., Berberian, M., 1982. Late Cretaceous and Early Miocene Andean-type plutonic activity in northern Makran and Central Iran.  Journal of Geological Society of London 139, 605-614.
Dimitrijevic, M.D., 1973. Geology of Kerman region, Geol. Surv. Iran Rep Yu, 52.  
Emami, M.H., 1981. Geologie de la region de Qom-Aran (Iran); Contribution a l, etude dynamique et geochemique du volcanisme tertiaire de l,Iran central, Tnese d,Etat. Univer, Grenoble. France.
Hajian, H., 1977. Geological map of the Tafresh area, scale 1: 100,000. Geol. Surv. Iran, Tehran.
Hessami, K., Pantosi, D., Tabassi, H., Shabanian, E., Abbassi, M., Feghhi, K., Sholaymani, S., 2003. Paleoearthquakes and slip rates of the North Tabriz Fault,NWIran: preliminary results. Annals of Geophysics 46, 903-915.
Knopf, A., 1936. Igneous geology of the Spanish Peaks region, Colorado.  Geological Society of America Bulletin 47(11), 1727-1784.
Morley, C.K., Kongwung, B., Julapour, A.A., Abdolghafourian, M., Hajian, M., Waples, D., Warren, J., Otterdoom, H., Srisuriyon, K., Kazemi, H., 2009. Structural development of a major late Cenozoic basin and transpressional belt in central Iran: The Central Basin in the Qom- Saveh area. Geosphere 5(4), 325-362.
Price, N.J., Cosgrove, J.W., 1990. Analysis of geological structures. Cambridge University Press, 502.
Ramsay, J.G., Lisle, R.J., 2000. Modern structural Geology vol.3, Academic Press.
Sippel, J., Scheck-Wenderoth, M., Reicherter, K., Mazur, S., 2009. Paleostress states at the south-western margin of the Central European Basin System—Application of fault-slip analysis to unravel a polyphase deformation pattern. Tectonophysics 470(1), 129-146.
Yamaji, A., 2000. The multiple inverse method: a new technique to separate stresses from heterogeneous fault-slip data. Journal of Structural Geology 22(4), 441-452.
Yamaji, A., Otsubo, M., Sato, K., 2006. Paleostress analysis using the Hough transform for separating stresses from heterogeneous fault-slip data. Journal of Structural Geology 28(6), 980-990.