تحلیل نو‌زمین ساخت گسل شوشتر با استفاده از شاخص‌های مورفومتری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید چمران اهواز

2 استاد یار گروه زمین شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

3 کارشناسی ارشد تکتونیک گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران، اهواز.

چکیده

چکیده
عملکرد گسل شوشتر واقع در فروافتادگی دزفول شمالی باعث ایجاد مورفولوژی مشخصی شده است که در ردیابی و شناسایی ویژگی‌های زمین‌شناسی و زمین‌ریخت‌شناسی آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مطالعه پهنه‌بندی گسل شوشتر از لحاظ نوع فعالیّت بر اساس شاخص‌های ریخت زمین ساختی پیچ وخم پیشانی کوهستان (Smf)، شاخص شکل حوضه (Bs)، شاخص طول-گرادیان رود (Sl)، نسبت پهنای کف درّه به ارتفاع درّه  (Vf) و شاخص عدم تقارن حوضه‌ی زهکشی (Af) مورد بررسی قرار گرفته است. مقدار شاخص Smf در گسل شوشتر از 007/1 در مناطق فعال تا 584/1 در مناطق غیرفعال زمین ساختی متغیر می‌باشد. مقدار شاخص Sl از 11/898 در مناطق بسیارفعال منطقه تا مقدار 8/242 در مناطق با فعالیت زمین ساختی کم متغیر می‌باشد. مقدار شاخص Bs از 62/9 در مناطق بسیارفعال منطقه تا مقدار 04/2 در مناطق با فعالیت زمین ساختی کم متغیر می‌باشد. مقدار شا­خص Vf از 1 در مناطق فعال با درّه‌های V شکل تا 5/10 در مناطق غیرفعال با درّه‌های U مانند متغیر است. مقدار شاخص شاخص Af از 3/359 در مناطق بسیارفعال منطقه تا مقدار 7/3 در مناطق با فعالیت زمین ساختی کم متغیر می‌باشد. با استفاده از تکنیک‌هایGIS ، رویهم‌اندازی (overlay) چهار لایه‌های اطلاعاتی Smf،Bs ،SL ، Vf  و Af انجام گرفت و منطقه به سه ناحیه زمین ساختی رده‌بندی شد و نقشه پهنه‌بندی زمین ساخت فعال بصورت کمی برای منطقه تهیّه گردید. در این نقشه رده‌های 1 تا 3 به ترتیب نشانگر بیشترین تا کمترین فعالیت‌های زمین ساختی می‌باشند. نتایج نشان می‌دهد که گسل شوشتر در بخش‌های مرکزی و شمال‌غربی دارای فعالیّت با رده زمین ساختی متوسط بوده و در بخش‌های جنوب‌شرقی دارای فعالیّت با رده زمین ساختی پایین می‌باشد و قسمتی از شمال‌غربی گسل (اطراف شهر شوشتر) دارای فعالیّت زمین ساختی بالا می‌باشد.

کلیدواژه‌ها