-تحلیل دگرریختی در تاقدیس پازنان بر اساس داده‌های زیر سطحی و ویژگی‌های هندسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حوضه های رسوبی ونفت، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 گروه حوضه های رسوبی ونفت، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

3 مدیریت اکتشاف، شرکت ملی نفت ایران، تهران، ایران.

10.22077/jt.2024.7113.1170

چکیده

تاقدیس پازنان یکی از مهترین مخازن گاز میعانی ایران است که با روند شمال‌باختر- جنوب خاور در بخش جنوب خاوری فروبار دزفول قرار دارد. تحلیل ساختاری و دگرریختی این تاقدیس بر اساس تفسیر داده‌های زیرسطحی موجود (شامل اطلاعات لرزه‌نگاری سه‌بعدی و داده‌ چاههای حفاری شده)، بیانگر آن است که سبک چین‌خوردگی این تاقدیس در افق‌ مخزنی آسماری و سازندهای قدیمی‌تر از آن از نوع چین‌خوردگی جدایشی نامتقارن گسل خورده (Faulted Asymmetric Detachment Fold) است. بر پایه تفسیر ساختاری راس افق‌های آسماری، سروک، فهلیان، گوتنیا و یک افق عمیق (احتمالاً راس کنگان) در برش‌های لرزه‌ای عرضی این تاقدیس، این تاقدیس به 3 کوهان اصلی جنوب‌خاوری، مرکزی و شمال‌باختری قابل تفکیک است که با ساختارهای زین‌سان (Saddles) از یکدیگر جدا می‌شوند. تفسیر داده‌های لرزه‌ای و ستون چینه‌شناسی مشاهده شده، به وضوح نشان می‌دهد که از ستبرای سازندهای به ویژه کرتاسه‌ی پسین و پالئوسن در اثر برخاستگی بلندای قدیمی هندیجان- ایذه کاسته شده است به طوری که سازندهای ایلام و گورپی نیز در محل بلندا نهشته نشده یا فرسایش یافته‌اند. تفسیر بازتابنده معادل راس افق آسماری در برش‌های زمانی (Time slices) مکعب لرزه‌ای پازنان نشان می‌دهد که با فرض اینکه تغییرات در بُعد مکانی (در طول محور تاقدیس پازنان) با تغییرات در بُعد زمانی (در طی زمان چین‌خوردگی تاقدیس) هم ارز باشد؛ رشد چین در کوهان‌های مرکزی و جنوب‌خاوری تاقدیس پازنان به صورت هم زمان ولی به طور مجزا بوده است ولی کوهان شمال‌باختری این تاقدیس پس از افزایش دگرریختی شروع به چین‌خوردگی کرده و در نهایت به کوهان مرکزی متصل شده است.

کلیدواژه‌ها

زمین ساخت
دوره 6، شماره 24
اسفند 1401
صفحه 17-38

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار