کانه‌سازی مس در بستر تحولات زمین ساختی لبه غربی کمربند گرانیتی زاهدان؛ مثالی از منطقه جهانگیروک

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد زمین شناسی اقتصادی، دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 گروه زمین شناسی ، دانشکده علوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، ایران

3 گروه زمین شناسی- دانشکده علوم- دانشگاه سیستان و بلوچستان- زاهدان- ایران

4 شرکت آریا مس شرق، زاهدان

10.22077/jt.2024.7540.1174

چکیده

لبه غربی کمربند گرانیتی زاهدان بستر کانه‌زایی‌های متنوعی از جمله مس، آهن، آنتیموان و طلا بوده است. بر مبنای مقایسه زمان نسبی و فضای مناسب انتقال و جای‌گیری رگه‌های کانیایی و عناصر دگرشکلی در دو منطقه کانه‌سازی مس در شمال و جنوب جهانگیروک-غرب زاهدان، چنین استنباط می‌گردد که فرایند کانی‌سازی نسبتاً جوان و مرتبط با ساختارهای دگرشکلی مختلفی بوده است؛ این ساختارها فرصت و فضای کافی برای حرکت و تبلور سیال از سیل‌های حامل گدازه‌های بازالتی آمفیبول دار را فراهم نموده‌اند. سیالات کانه ساز به نظر هم‌زمان یا کمی بعد از گسلش عمومی تراستی در منطقه از طریق کانال‌ها و مجاری با راستای عمدتاً شمال غربی و شیبی به سمت شمال شرق بالاآمده‌اند. در معدود مواردی کانه‌سازی مرتبط با مؤلفه‌های کششی با روند شمال شرق بوده ‌است. در منطقه شمالی ارتباط مجاری سیالات کانه ساز و کانسار متمرکز در بازالت‌ها در چاهک‌های حفاری شده قابل رویت است؛ اما در منطقه جنوبی این ارتباط یا رخنمون نداشته و یا در حال حاضر به دلیل فقدان چاهک‌های مشاهده‌ای دیده نمی‌شود. در حادثه دگرشکلی جوان‌تر، فعالیت مجدد گسل‌های رانده و یا ایجاد نسل جدیدی از گسل‌ها هم‌زمان با خمش اروکلاینی در شرق، شرایط برای توسعه مرحله سوپرژن و انحلال کانسار اولیه و جای‌گیری مجدد سیالات خصوصاً در امتداد فابریک‌های قدیمی فراهم آمده است.

کلیدواژه‌ها

زمین ساخت

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 19 آذر 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار