راستی‌آزمایی خطواره‌های استخراج شده توسط روش‌های نیمه‌خودکار سنجش از دور: مطالعه موردی منطقه شمال‌غرب زون سنندج-سیرجان

نویسندگان

1 دانشیار گروه زمین شناسی دانشگاه گلستان

2 کارشناس ارشد دانشکده علوم دانشگاه گلستان

3 دانشجوی دکتری دانشکده علوم دانشگاه گلستان

چکیده

چکیده:
جهت راستی­آزمایی خطواره­های استخراج شده توسط تکنیک­های سنجش از دور، این ساختارها با ساختارهایی که توسط برداشت‌های صحرایی به اثبات رسیده و یا اینکه در نقشه­های موجود آورده شده­اند؛ مقایسه شدند. در این راستا، بخش شمال­غربی زون سنندج-سیرجان که دارای گسله­های بسیار زیادی با طول­های متفاوت بود به عنوان منطقه مورد مطالعاتی انتخاب گردید. در این پژوهش، ابتدا با تلفیق روش­های مختلف سنجش از دور، اقدام به استخراج نیمه خودکار خطواره­ها شد. در ادامه با کمک پیمایش­های سطحی نقشه گسل­ها تهیه وهمچنین، گسل­های موجود در نقشه­های زمین­شناسی رقومی گردیده و در محیط GIS به عنوان سه لایه برداری از شکستگی­ها معرفی شدند. با استفاده از توانایی­های محیط GIS، با روی هم قرار دادن لایه­های اطلاعاتی و مقایسه بصری نتایج، میزان درستی خطواره­های استخراج­شده از طریق تکنیک­های سنجش از دور مورد بررسی و راستی­آزمایی قرار گرفت. بررسی‌های این پژوهش نشان می­دهد که خروجی­های حاصل از بکارگیری تکنیک­های سنجش از دور تنها در مورد خطواره­های بزرگ مقیاس و اصلی قابل اعتماد بوده و در مورد خطواره­های کوچک مقیاس­تر مناسب نمی­باشند هر چند که نتایج حاصله حتماً می‌بایست توسط پیمایش­های صحرایی مناسب کنترل و کالیبره گردند.

کلیدواژه‌ها


منابع
-  برزگر، ف.،1370. معرفی گسلهای نظام آباد و فیروز آباد در زاگرس میانی بر مبنای تفسیر داده­های ماهواره­ای لندست، مجموعه مقالات دهمین گردهمایی علوم زمین، سازمان زمین­شناسی کشور، تهران، 132-130.
-  باباخانی، ع.، حریری، ع.، فرجندی، ف.، 1382. نقشه زمین­شناسی ورقه سقز با مقیاس 100000/1، سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
-  بهرامی، م،. 1392. مطالعه لرزه زمین­ساخت ناحیه شهرضا، رساله کارشناسی ارشد، دانشکاه گلستان، 146 صفحه.
-  خلقی خسرقی، م.ر.، 1378. نقشه زمین­شناسی چهارگوش چاپان، مقیاس 100000/1، انتشارات سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
-  داودی، ز.، یساقی، ع.، برزگر، ف.، 1381. شناسایی و تحلیل پهنه­های گسلی عرضی – برشی در شمال­باختر زاگرس با استفاده از داده­های دورسنجی فضایی، مجموعه مقالات بیست و یکمین گردهمایی علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران.
- طاهرکیا، ح.، 1375. اصول و کاربرد سنجش از دور، جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران.
- پایگاه ملی داده­های علوم زمین، 1385 . نقشه زمین­شناسی استان کردستان
- سازمان نقشه­برداری کشور، 1375. نقشه­های توپوگرافی رقومی ناحیه مورد مطالعه در مقیاس 1:25000
-  نجفی دیسفانی، م، ن.، 1377. پردازش کامپیوتری تصاویر سنجش از دور، انتشارات سمت، تهران، صفحات 23-282.
-  یساقی، ع.، برزگز، ف.، مهشادنیا، ف.، 1380. اثر دگریختی­های زیر سطحی بر رسوبات فانروزوئیک پوشاننده در جنوب خاوری زاگرس با استفاده از داده­های دورسنجی فضایی، مجموعه مقالات بیستمین گردهمایی علوم زمین، وزارت صنایع و معادن، سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران.
- Alpay, A., 1973. Application of aerial photographic interpretation to the study reservoir natural fracture systems. Journal of Petroleum Geology 25 (1).
- Aronoff, S., 1989. Geographic Information System: A Management Perspective, WDL publication, Ottawa, Canada, p. 200.
- Barzegar, F., 1994. Basement Fault Mapping Zagros Floded Belt (S.W. Iran) Based on Space-Born Remotely Sensed Data. Proceeding of The 10thThematic Conference On Geologic Remote Sensing: Exploration, Environment and Engineering. San Antonio, Texas, USA, 10, 455-466.
- Berberian, M., 1995. Master "Blind" Thrust Fault Hidden under the Zagros Folds: Active Basement Tectonics and Surface Morphotectonics. Tectonophysics, 241, 193-224.
-Drakatos, G., Melis, N., Papanastassiou, D., Karastathis, V., Papadopoulos, G.A., Stavrakakis, G., 2003. 3-D crustal velocity Structure from inversion of local earthquake data in Attiki (Central Greece) region. Natural Hazards, 27, p. 1– 14
- Sabins, F., 1996. Remote Sensing: Principles and Interpretation; 3d Edition. W. H. Freeman and Company, New York.
- Haralick, Robert M., Stanley, R., Sternberg, and Xinhua Zhuang., 1987. Image analysis using mathematical morphology, Pattern Analysis and Machine Intelligence. IEEE Transactions on 4: 532-550.
- Hobbs, W. H., 1904. Lineament of the Atlantic Border Region. Geol. Soc. Am. Bull., 15, 483-506.
- NASA., 2014. Satellite image of Enhanced Thematic Mapper 8, scene, 168/35.
- NASA, 2015. Aster based Worldwide Digital Elevation Models with 1 arc-second resolution.
- O''leary, d. w., Friendman, I. D., and Phon, H. A., 1976. Lineament, Linear, Lineation: Some Proposed New Standards for Old Terms. Geol, Soc, Am, Bull., 87, 1463-1469.
- Prost, G. L., 1994. Interpretation of Remote Sensing Images for the Petroleum Industry: Exploration, Exploitation and Environmental Monitoring, Gordon and Breach Science Publishers. Inc, New York.
- Ramsay, J. G., and Huber, M. I., 1978. The techniques of Modern Structural Geology, vol 2, Folds and Fractures. Academic Press.
- Safari, H., Pirasteh, S., and Shattri, B.M., 2011. Role of Kazerun Fault for Localizing Oil Seepage in the Zagros Mountains. Iran, an Application of GiT, International Journal of Remote sensing, Vol: 32, No: 1, 1-16.
- Sabins, F., 1996. Remote Sensing: Principles and Interpretation; 3d Edition. W. H. Freeman and Company, New York.