استخراج خطواره‌ها و شکستگی‌های خرم‌آباد از تصاویر سنجنده LANDSAT 8 و ASTER با استفاده روش بصری و رقومی خودکار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 . فارغ التحصیل کارشناسی ارشد دانشگاه لرستان

2 .استادیار گروه زمین شناسی دانشگاه لرستان

3 عضو هیات علمی دانشگاه لرستان

چکیده

یکی از کاربرد­های دورسنجی در زمین­شناسی تهیه نقشه خطواره­ها بعنوان یکی از مهم­ترین مسائل مطالعات زمین­شناسی مناطق مختلف است. هدف از این تحقیق استخراج خطواره­های حوضه آبریز خرم­آباد با استفاده از تصاویر LANDSAT 8 وASTER  به روش دستی و خودکار می­باشد. بعد از تصحیحات هندسی، تکنیک‌های بارزسازی یعنی فیلتر­گذاری و تجزیه مؤلفه‌های اصلی بر روی تصاویر فوق اعمال شد. استخراج خطواره­ها بر روی این تصاویر به دو روش دستی و خودکار انجام شد. خطواره­های خودکار با گسل­های نقشه­ی زمین­شناسی و تصاویر ماهواره‌ای منطقه مقایسه و تا حد ممکن تصحیح شدند. در نهایت با تهیه نقشه خطواره­های نهایی، دیاگرام گل‌سرخی آن ترسیم شد. مقایسه خطواره­های ترسیم شده به روش‌های مختلف حاکی از آنست که تعداد خطواره­های استخراج شده به روش خودکار هم­خوانی کمی با خطواره­های استخراج شده به روش دستی و نقشه‌های زمین‌شناسی دارند. با وجود این راستای غالب در این دیاگرام گل‌سرخی راستاهای شمال‌غربی – جنوب‌شرقی و شمال­شرقی – جنوب­غربی را نشان می‌دهد که همسو با راستای خطواره‌ها و گسل‌های ترسیم شده در نقشه زمین‌شناسی منطقه می‌باشد. مطابقت نقشه تراکم خطواره‌ها با نقشه ریخت‌شناسی منطقه نشان می‌دهد که علاوه بر رخنمون سازندها تمامی عوارض سطحی همانند خطواره‌ها جهت یافتگی داشته و متاثر از ساختارهای زمین‌شناسی منطقه هستند. بنابراین باوجود آنکه خطواره‌های ترسیم شده بروش خودکار صحت کمی دارند؛ اما از مورفولوژی منطقه که متاثر از ساختارهای زمین‌شناسی است تبعیت می‌نمایند. یعنی در صورتی که مطالعه آماری خطواره مورد نظر باشد ترسیم خودکار آنها قابل پذیرش و مستند می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


اکبری، ا.، 1393، پردازش و استخراج اطلاعات از داده های ماهواره ای با استفاده از نرم افزار ENVI با نمونه های کاربردی در علوم، انتشارات ماهواره.
افشاری، س.، آقا محمدی زنجیرآباد، ح.،  نوری، م ر.، 1395. استخراج گسل­های زمین­شناسی با استفاده از داده­های سنجش از دور( مطالعه موردی: منطقه کپه­داغ- شمال استان خراسان شمالی )، ماهنامه­ی علمی ترویجی اکتشاف و تولید گاز، 137. 61-54.
برجسته، ا.، 1372. درزه، روش­های مطالعه ، اندازه­گیری، دسته­بندی و تجزیه و تحلیل ساختاری آن. پایان نامه کارشناسی ارشد تکتونیک، دانشگاه تربیت مدرس.
رنگزن، ک.، سرافراز، ع.، 1390. وزارت نیرو و سازمان آب و برق خوزستان. بررسی عملکرد سیستم شکستگی سازند کنگلومرای بختیاری بر آبخوان دشت پلی. میاندوان با استفاده از تصاویر ماهواره­ای و GIS.
طاهرکیا، ح.،  1375. اصول و کاربرد سنجش از دور؛ جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران.
عباسی، ث.،  یساقی، ع.، 1390. استفاده از تصاویر لندست و داده­های زمین مغناطیسی در شناسایی خطواره­های گسلی و تحلیل خاستگاه آن­ها در ناحیه لرستان، زاگرس چین خورده، سنجش از دور و GIS ایران، (1)3، 19-34.
علوی پناه، س.ک.، 1382. کاربرد سنجش از دور در علوم زمین (علوم خاک)، انتشارات دانشگاه تهران، 247.
کمالی، ز.، سرکاری نژاد، خ.، رهنماد­راد، ج.، 1392. بررسی ساختاری فروبوم دشت ارژن با، استفاده از تکنیک­های سنجش از دور و خش لغزهای گسلی، فصلنامه­ی زمین­شناسی کاربردی، (2)9، 148-135.
فرهودی، ق.، راهنماراد، ج.، طیبی، م.، 1386. استخراج خطواره های البرز باختری به کمک داده های اس آر تی ام نود متر و سیستم اطلاعات جغرافیایی فصلنامه زمین شناسی کاربردی،  (1)3، 52-45.