ارتباط کانی‌سازی رگه‌ای با تکامل ساختاری در پهنۀ بُرشی گله‌چاه، شرق ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجویی دکتری تکتونیک، گروه زمین شناسی ، دانشگاه بیرجند

2 گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

3 استاد گروه زمین شناسی

چکیده

محدوده گله‌چاه در نقشه 1:100000 زمین‌شناسی آیسک و در بخش شمال غربی پهنۀ لوت و در یک پهنۀ بُرشی فرعی (پهنۀ بُرشی گله‌چاه) با راستای شمال غرب- جنوب شرق واقع شده است. با مطالعۀ تصاویر ماهواره‌ای همراه با برداشت‌های صحرایی و ترسیم نمودارهای گل‌سرخی، شکستگی‌های منطقه به ترتیب زمان رخداد در سه گروه قرار می‌گیرند. گسل‌های تقریباً شمالی- جنوبی به‌صورت امتدادلغز راستگرد با مؤلفۀ معکوس که توسط گسل‌های دیگر قطع شده‌اند. این گسل‌ها فاقد کانی‌سازی هستند. گسل‌های شمال غربی- جنوب شرقی به‌صورت امتدادلغز راستگرد با مؤلفۀ معکوس. این گسل‌های اصلی پهنۀ بُرشی (Y) و گسل‌های مزدوجی که زاویه کمتری با پهنۀ بُرشی دارند (R و P) مجراهایی برای بالا آمدن و نهشت کانه‌ها فراهم ‌کرده‌اند. گسل‌های شمال شرقی- جنوب غربی به‌صورت امتدادلغز چپگرد با مؤلفۀ نرمال که دو دسته قبلی را قطع کرده‌اند. بررسی الگوهای تنش دیرین، حاکی از دو مرحلۀ تکاملی در محدودۀ گله‌چاه است. در اولین مرحله، وارد شدن تنش در راستای شمال شرق- جنوب غرب باعث ایجاد پهنۀ بُرشی تقریباً شمالی- جنوبی با مرزهای گسلی امتدادلغز راستگرد با مؤلفۀ معکوس شده است. با تداوم فشارش، چین‌خوردگی‌هایی با روند محوری شمال غرب- جنوب شرق به‌وجود آمده‌اند. سپس در اثر یک تنش محلی در راستای شمال تا شمال غرب- جنوب تا جنوب شرق، پهنۀ بُرشی گله‌چاه با روند شمال غرب- جنوب شرق و با مرزهای گسلی امتدادلغز راستگرد با مؤلفۀ معکوس به وجود آمده است. با ادامه فعالیت پهنۀ بُرشی گله‌چاه، شکستگی‌های ریدل ناهمسو با روند شمال شرق -جنوب غرب باعث جابه‌جایی گسل‌های پیشین و رگه‌های کانی‌سازی شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

زمین ساخت
دوره 6، شماره 21
خرداد 1401
صفحه 37-52

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار